Encode, encoding ya da decoding terimleri kodlama ile ilgilidir. Çünkü yeni çağın gerekliliklerinden biri olan kod yazımı, uzun bir süredir pek çok sektörde gereklilik haline gelmiştir. Kısacası kod yazabiliyorsanız çok şey yapabilirsiniz. Encode ise kodlama, şifreleme gibi terimlerle açıklanabilen bir teknolojidir. Çünkü encode ve programlama, genellikle birbirinin yerine kullanılan iki terimdir. Ancak, ikisi arasında belirgin farklar vardır. Peki encode nedir? Ne işe yarar ve kimler yararlanabilir? Gelin dijitalleşmeye bir adım daha yaklaşmanızı sağlayan encode hakkında merak edilen tüm detayları birlikte inceleyelim.

Encode Nedir?

Encode kelimesinin "kodlama", " şifreleme " veya "simgeleştirme" gibi bir anlamları vardır ve temelde sinyallerin ve verilerin belirli kurallara göre dönüştürülmesini içerir. Kodlamadan farklı olarak üçüncü şahıslar tarafından elde edilmemesi gereken tüm bilgileri şifreleme gibi farklı amaçlara da hizmet eder.

Encode bir (veya milyoner) analog sinyale ya da dijital veriye belirli bir şekilde, geri dönüşümlü sinyal veya veri olarak bir akış eklemektir. Özellikle bilgisayar alanında (daha çok kişisel bilgisayarlar), encode sesin veya hareketli görüntülerin bir codec kullanılarak sıkıştırılması anlamına da gelir. Örneğin görselleştirme teknikleri, verileri görsel şekillere ve renklere kodlar. Bir görselleştirme kullanıcısının yaptığı şeyin bu değerleri çözmek olduğunu varsayabiliriz, ancak süreç bu kadar basit değildir.

Encode, örneğin bir program çubuk grafik oluşturduğunda, temsil etmesi gereken sayılardan çubukların uzunluğunu hesaplar. Bir pasta grafiği çizdiğinde ise açıları hesaplar. Bir dağılım grafiği çizdiğinde, her veri noktası için iki sayıya bakar ve bunları bir şekil çizmek için koordinatlara dönüştürür.

Encode, şifrelemeler ve kodlamalarla bir grafiğin nasıl ortaya çıktığıyla ilgili tüm gizemleri çözer çünkü bu mekanik bir süreçtir. Bu aynı zamanda görselleştirme teorisine oldukça benzer bir süreçtir. Başka bi ifadeyle bir veri alanının veya sütunun sayısal mı yoksa kategorik mi olduğu, anlamlı bir sıfır olup olmadığı vb. gibi veri özellikleri tamamen encode ile ilgilidir. Kısaca, makinenin içinde yer alan ve kolayca resimleştirebileceğiniz şeyleri kapsar.

Encode Ne işe Yarar?

Encode farklı sektörlerde kullanılır, ancak yaygın olarak siber güvenlik alanında ortaya çıkar. Bu da şifreleme çözümleri sayesinde kullanıcıların verilerini güvenli şekilde aktardığı için encode'un daha sık kullanılmasını sağlar. Bununla birlikte encode ya da encoding analog sinyal kodlama ve dijital veri kodlama olarak iki kategoriye ayrılır.

Analog Sinyal Kodlama (analog signal encoding)

Analog sinyal kodlama genellikle kayıt cihazlarında meydana gelen arka plan gürültüsünü azaltmak için tercih edilir. Gürültü azaltma, HiFi video ve kaset kaydedicileri yaygın olarak kullanır. Ayrık 4 kanal kaydı, alt taşıyıcı modülasyonu, süper pozisyon ve kayıt kodlama olarak adlandırılır. FM radyo yayıncılığında, LP kayıtlarında ve analog kayıt cihazlarında, klasik müzikte bile, küçük genlikli yüksek frekans bileşenleri önceden yayınlanır ve kaydedilirdi. DAT, CD ve DTRS gibi dijital cihazlar da aynı şekilde görünür niceleme gürültüsünü azaltan bir işleve sahiptir. Bunlara genellikle vurgu denir. Bir de orta dalga yayıncılıkta yayın kanununa dokunmadığı ölçüde yüksek frekansları öne çıkaran bir cihaz vardı.

Dijital veri kodlama (digital data encoding)

Aslında encode olarak bahsedilen genellikle bu türdür. Çünkü analog encode işlemlerinden daha yaygın kullanılır. Dijital verileri belirli bir kuralı izleyen amaca göre koda dönüştürmek için tercih edilir. Encode, doğal bir dilin bir karakterini, belirli bir temsil sistemini nasıl kodladığını tanımlayan kodlama kurallarını uygulayarak, sayı gibi başka bir temsil sisteminin sembolüne dönüştürmeyi mümkün kılan yöntemdir.

Kodlanmış veriler, kuruluşunuz veya aramanız için daha az zaman gerektirdiğinden daha fazla verimlilik elde etmemizi sağlayacağından, yeterli envanter kontrolü için encode gereklidir. Encode belleği ise bilgileri kodlama, depolama ve alma yeteneğidir. Encode, depolanan ve kısa süreli bellekten veya uzun süreli bellekten çağrılan öğelerin dönüştürülmesine olanak tanır. Çalışan bellek ise kullanımı veya doğrudan manipülasyonu amacıyla bilgileri depolar.

Encode Nasıl Çalışır?

Bilgisayarlar, cihazlar, yazılımlar ve betiklerle çalışıyorsanız, sıklıkla "encode" terimiyle karşılaşırsınız. UTF, ASCII, Unicode ve ANSI gibi biçimler yaygın standartlardır ancak tümü kodlama şemaları değildir. Bu standartların da farklı varyantları bulunmaktadır. Örneğin, UTF'nin ayrıca UTF-8, UTF-16 ve hatta UTF-7 ve 32 varyantları vardır. ASCII ve UTF değişkenleri kodlamaktadır, ancak Unicode ve ANSI'ye "ChartSets" (karakter kümeleri) veya "repertoires" da denir. Karakter seti, bir bit (çünkü bir bilgisayar verileri böyle depolar) ile ekrandaki bir harf arasındaki eşlemedir.

Bu nedenle öncelikle CharSet ve “Encoding Scheme” nedir bilmek önemlidir. Klavyede bir tuşa bastığınızda ekranda harfler belirir. Ancak harflerin ne olduğu bilgisi direkt olarak değil dolaylı olarak farklı şekilde alınır. Bilgisayar "harfleri" gizlemez ancak bitlerle çalışır. Bir bitin “1” veya “0” gibi 2 değeri olabilir. “1” bazen “Evet”i, ardından “0” “Hayır”ı temsil eder. Bu 1'ler ve 0'lar "ikili kod" olarak adlandırılır ve "AÇIK = 1" ve "KAPALI = 0" olabilen elektrik sinyallerinden kaynaklanır. Ancak ekranda yalnızca 1'leri ve 0'ları görebilseydik, o zaman her şey çok farklı olurdu çünkü görüntü ve dolayısıyla YouTube olmazdı. Ekranda “bir şey” göstermek için pek çok kural olduğu için en basitinden harfleri göstermek için de kurallar oluşturulur. Bitlerin birleşimi, belirli bir kurala göre bir harfi temsil edebilir.

Popüler Encode Servisleri

Encode farklı alanlarda kullanılsa da çoğunlukla aynı aşamalara sahiptir ancak süreçleri pratikleştirmek adına bazı hazır servisler sunulur. İşte encode yapabilmeniz için geliştirilen bazı servisler.

MD5

MD5 (Message-Digest Algorithm), ileti derleme algoritması olarak kullanılır. Şifreleme algoritmalarına yardımcı olmak için hash fonksiyonu olarak görev alır. Ayrıca çok kullanışlıdır çünkü eğer veri tabanınız hacklenirse gerçek şifreyi değil kodlanmış bir şifre görünür. Bu şifrelenmiş kod ise 32 karakter uzunluğunda olup harf ve rakamlardan oluşur. Daha çok verilerin üçüncü şahıslar tarafından açılıp açılmadığını kontrol etmenizi sağlar. Ancak güvenlik açıkları barındırıdıından kolaylıkla kırılabilir yapıdadır.

Base64

En popüler encode tekniği base64 verileri metne dönüştürmek için tercih edilir. Base64 öncelikle (okunamayan) ikili bilgileri okunabilir metne (ASCII karakterleri) dönüştürmek için iyi bir yöntemdir. Böylece bu veriler bilgisayarların aynı donanıma veya işletim sistemine ihtiyaç duymadığı bilgisayarlar arasında kolayca ve güvenilir bir şekilde değiş tokuş edilebilir. Ancak, SVG görüntülerinde olduğu gibi okunabilir metinleri kodlamak da mümkündür. Base64, 6 bitlik bir kodlamadır. Bu da 64 farklı karakter olduğu anlamına gelir. Base64 görüntülerin dönüştürülmesinde de kullanılır.

URL Encode

URL encode, karakterleri İnternet üzerinden gönderilebilecek bir biçime dönüştüren bir işlemdir. İnternette, URL'ler yalnızca ASCII karakterleriyle gönderilebilir. URL'ler genellikle ASCII kümesinin dışında karakterler içerir, bu nedenle URL'nin geçerli bir ASCII biçimine dönüştürülmesi gerekir. URL encode, güvenli olmayan ASCII karakterlerini '%' ile ifade eder ve daha sonra iki farklı onaltılık basamaklı kodla yer değiştirir.

Encode kısaca farklı türlerde ihtiyaçlar için şifreleme ve kodlama sunarak farklı uygulamalar arasında veri geçişi ve bu verilerin güvenliğini sağlar. Siz de verilerinizi güvende tutmak ya da encode tekniklerinden yararlanarak biçimler arası dönüşümden faydalanmak isterseniz Encode'dan yararlanabilirsiniz. Farklı veri koruması, veri tabanı hizmetleri ve bu verilerin güvenliği için çözümler arıyorsanız, Komtaş ekosisteminde yer alan veri hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.

‍